Sau sinh, mẹ không chỉ đối diện với cơ thể mệt mỏi, vết thương chưa lành, mà còn bước vào hành trình mới – nuôi con bằng sữa mẹ, chăm sóc bé 24/7. Trong bối cảnh đó, ăn uống đúng cách không chỉ giúp phục hồi sau sinh nhanh chóng mà còn là yếu tố quyết định chất lượng và lượng sữa mẹ.
Đặc biệt với mẹ sinh mổ, việc lựa chọn thực phẩm còn ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng lành vết thương, hạn chế viêm nhiễm. Vậy mẹ nên ăn gì, kiêng gì, và nguyên tắc ăn uống sau sinh như thế nào để vừa nhanh khỏe lại, vừa đủ sữa cho con? Cùng Home Care tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Vì Sao Ăn Uống Đúng Là Chìa Khóa Phục Hồi Sau Sinh?
Cơ thể mẹ sau sinh giống như “chiến binh vừa rút khỏi trận địa”: mất sức, mất máu, mất ngủ, nội tiết biến động mạnh mẽ. Nếu không có chế độ dinh dưỡng phù hợp, mẹ rất dễ:
- Chậm hồi phục sức khỏe sau sinh
- Mệt mỏi kéo dài, dễ stress và trầm cảm
- Thiếu sữa, sữa loãng hoặc không đảm bảo dưỡng chất
- Dễ bị táo bón, nhiễm trùng hoặc viêm vết khâu/vết mổ
Home Care có dịch vụ chăm sóc mẹ và bé sau sinh toàn diện tại nhà. Chỉ 39.000đ mẹ được trải nghiệm chăm sóc sau sinh toàn diện từ massage & skincare da mặt – da body, giảm đau nhức mỏi, chăm sóc vết khâu vết mổ, khử mùi hậu sản,… Tham khảo: Gói trải nghiệm chăm sóc mẹ & bé sau sinh tại nhà của Home Care.
Ngược lại, khi sản phụ ăn uống đủ chất, đúng cách:
- Hồi phục sau sinh nhanh hơn, khỏe hơn
- Có sữa sớm và đủ cho con bú
- Vết thương chóng lành, tinh thần ổn định
- Giảm nguy cơ biến chứng hậu sản
Nguyên Tắc Ăn Uống Giúp Mẹ Hồi Phục Sau Sinh Hiệu Quả
Mẹ không cần “tẩm bổ” quá mức, cũng không cần kiêng khem như quan niệm cũ. Điều quan trọng là sự cân bằng và đúng thời điểm:
1. Ăn đủ 4 nhóm chất – Ưu tiên thực phẩm sạch
- Chất đạm (protein): thịt nạc, cá, trứng, đậu… giúp tái tạo mô, phục hồi mô mềm và tạo sữa.
- Tinh bột tốt: gạo lứt, khoai lang, yến mạch… cung cấp năng lượng bền vững.
- Chất béo lành mạnh: dầu oliu, cá hồi, mè đen… giúp hấp thu vitamin, hỗ trợ chống viêm.
- Vitamin & khoáng chất: rau củ, trái cây… giúp tăng sức đề kháng, làm lành vết thương.
2. Ăn thực phẩm nóng – mềm – dễ tiêu
- Giai đoạn đầu nên ăn cháo, súp, canh, đồ hầm mềm.
- Tránh thức ăn sống, nguội, lạnh hoặc chế biến nhiều dầu mỡ.
3. Chia thành nhiều bữa nhỏ
- Chia 5–6 bữa mỗi ngày giúp cơ thể hấp thu tốt, tránh đầy bụng, khó tiêu.
- Ăn vừa đủ, không ép nếu mệt nhưng cần nạp năng lượng đều đặn.
Thực Phẩm Giúp Mẹ Phục Hồi Sau Sinh Khỏe Mạnh – Đủ Sữa
Tăng lượng máu – phục hồi năng lượng
- Thịt bò, gan động vật: giàu sắt và vitamin B12, tốt cho mẹ thiếu máu.
- Rau xanh đậm màu: rau ngót, mồng tơi, rau dền – giúp tăng cường folate, vitamin C.
- Ngũ cốc nguyên cám, mè đen: giúp hồi phục thể lực và tránh táo bón.
Lợi sữa, tăng lượng sữa
- Đu đủ xanh hầm móng giò: món truyền thống giúp sữa về nhanh, nhiều mẹ áp dụng.
- Ngũ cốc lợi sữa (hạt sen, yến mạch, đậu xanh): lành tính, dễ hấp thu.
- Nước gạo rang, chè vằng, lá vối: dùng sau sinh vài ngày, giúp mát sữa và tiêu hóa tốt.
Lành vết thương – chống viêm
- Tinh bột nghệ, nghệ tươi: hỗ trợ liền vết mổ, vết khâu, ngừa sẹo thâm.
- Rau ngót: giúp tử cung co hồi, đẩy sản dịch, rất phù hợp cho hồi phục sau sinh mổ.
- Cá hồi, trứng gà: giàu omega-3 và protein giúp phục hồi mô nhanh.
Ngừa táo bón – hỗ trợ tiêu hóa
- Khoai lang, bí đỏ, chuối chín: giàu chất xơ, dễ tiêu hóa.
- Sữa chua không đường: bổ sung lợi khuẩn, tốt cho hệ tiêu hóa.
- Nước ấm 2–2.5 lít/ngày: giúp mẹ thanh lọc cơ thể và tạo sữa tốt hơn.
Những Thực Phẩm Mẹ Cần Hạn Chế Sau Sinh
Dưới đây là nhóm thực phẩm nên tránh để tránh ảnh hưởng đến quá trình phục hồi sau sinh và chất lượng sữa mẹ:
❌ Thức ăn cay, nóng
- Ớt, tiêu, tỏi nhiều… gây kích ứng, khó tiêu, ảnh hưởng đến sữa mẹ và hệ tiêu hóa của bé.
❌ Đồ chua, thực phẩm lên men
- Dưa muối, cà pháo, xoài xanh… chứa nhiều axit, dễ gây rối loạn tiêu hóa, ức chế hấp thu sắt.
❌ Hải sản dễ dị ứng
- Tôm, cua, nghêu… nếu mẹ hoặc bé cơ địa nhạy cảm dễ gây nổi mẩn, khó chịu qua sữa.
❌ Thức ăn sống, chưa nấu kỹ
- Gỏi, nem chua, tiết canh… dễ gây ngộ độc, nhiễm khuẩn cho mẹ thời điểm sức đề kháng còn yếu.
❌ Đồ uống có chất kích thích
- Cà phê, trà đặc, rượu bia… ảnh hưởng đến tiết sữa, thần kinh bé và chất lượng giấc ngủ của mẹ.
Lưu Ý Riêng Cho Mẹ Hồi Phục Sau Sinh Mổ
Với mẹ sinh mổ, cần chú ý thêm:
- Ưu tiên món lỏng, mềm trong 5–7 ngày đầu.
- Tránh thực phẩm sinh hơi: đậu, bắp cải, nước ngọt có gas.
- Bổ sung collagen tự nhiên từ nước hầm xương, nước dừa (uống vừa đủ).
- Tăng rau xanh, uống nước ấm nhiều để tránh táo bón (rất nguy hiểm với vết mổ).
Phục Hồi Sau Sinh Bắt Đầu Từ Bữa Ăn Hằng Ngày
Chăm sóc mẹ sau sinh không chỉ là nghỉ ngơi mà còn là nghệ thuật của ăn uống đúng cách. Dù sinh thường hay sinh mổ, một chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất, dễ tiêu, lợi sữa và hợp vệ sinh sẽ giúp mẹ phục hồi sức khỏe sau sinh nhanh chóng, có đủ sữa cho con và giữ được sự ổn định về tinh thần.
Hành trình nuôi con vất vả sẽ nhẹ nhàng hơn khi mẹ được “nuôi” lại đúng cách từ bên trong.
