Kiêng Cữ Sau Sinh Có Cần Khổ Sở Không? Ăn Đúng – Kiêng Chuẩn Là Đủ!
Không. Kiêng cữ sau sinh không cần phải khổ sở nếu mẹ áp dụng đúng cách. Mẹ chỉ cần ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, vận động nhẹ nhàng, kiêng những thực phẩm dễ gây nhiễm khuẩn hoặc ảnh hưởng đến sữa. Việc kiêng cữ sai cách không giúp mẹ khỏe hơn mà còn dễ gây táo bón, thiếu chất, mất sữa, thậm chí trầm cảm.
I. Vì sao nhiều mẹ vẫn nghĩ kiêng cữ sau sinh là cực hình?
Không ít mẹ vẫn tin rằng “có kiêng có lành” – phải nằm than, trùm kín, ăn kiêng khắt khe, nhịn tắm cả tháng mới gọi là kiêng cữ sau sinh đúng chuẩn. Thực tế, phần lớn quan niệm ấy xuất phát từ thời chưa có điều kiện vệ sinh, chưa có hiểu biết về dinh dưỡng và y học hiện đại.
Ngày nay, mẹ thông thái hoàn toàn có thể kiêng cữ nhẹ nhàng, thoải mái mà vẫn phục hồi nhanh, có sữa dồi dào, tinh thần ổn định.
II. Những hiểu lầm phổ biến về kiêng cữ sau sinh
1. Không được tắm gội trong 1 tháng
Đây là quan niệm xưa do lo ngại mẹ bị nhiễm lạnh. Tuy nhiên, việc không tắm gội suốt nhiều ngày sau sinh dễ dẫn đến viêm da, nhiễm khuẩn, nấm da đầu và ảnh hưởng đến tâm lý, gây căng thẳng, mất tự tin.
👉 Thực tế: Mẹ có thể tắm bằng nước ấm sau 3–5 ngày, giữ vệ sinh sạch sẽ và khô ráo sẽ tốt cho cả sức khỏe và tinh thần.
(*) Nếu mẹ ngại gội đầu, hãy liên hệ Home Care. Chúng tôi có kỹ thuật viên đến tận nhà gội đầu ngay tại giường cho mẹ. Bên cạnh đó, Home Care còn chăm sóc vết khâu vết mổ cho mẹ, skincare, massage sau sinh, tống đẩy khí hàn, giảm nhăn da bụng…..
=> Xem chi tiết: Quy trình chăm sóc mẹ sau sinh tại nhà của Home Care.
2. Ăn uống nhạt nhẽo, chỉ ăn cơm thịt kho nghệ
Một số mẹ chỉ dám ăn thịt kho nghệ, cơm trắng vì sợ đầy bụng, mất sữa. Nhưng chế độ ăn quá đơn điệu khiến cơ thể thiếu dưỡng chất quan trọng, không đủ chất đạm, chất xơ, vitamin để tạo sữa và phục hồi vết mổ sau sinh.
👉 Thực tế: Mẹ cần ăn đa dạng các nhóm chất như đạm, rau xanh, chất béo tốt để vừa khỏe, vừa có sữa cho con bú.
3. Phải nằm yên một chỗ, trùm kín mít
Việc trùm kín, nằm bất động nhiều ngày có thể khiến máu huyết lưu thông kém, gây táo bón, đau mỏi người, chậm phục hồi sức khỏe. Thậm chí, còn có nguy cơ viêm tắc tĩnh mạch ở mẹ sau sinh mổ.
👉 Thực tế: Mẹ nên vận động nhẹ nhàng sau 1–2 ngày để hỗ trợ lưu thông khí huyết, tăng cường đề kháng và giúp cơ thể hồi phục tốt hơn.
4. Kiêng trái cây, rau xanh vì sợ lạnh bụng
Trái cây và rau xanh lại là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ rất cần thiết cho quá trình phục hồi và phòng ngừa táo bón sau sinh. Việc kiêng hoàn toàn các loại thực phẩm này có thể khiến mẹ mệt mỏi, da xấu, hệ tiêu hóa kém.
👉 Thực tế: Mẹ có thể ăn trái cây chín mềm (đu đủ, chuối, hồng xiêm…) và rau xanh nấu chín kỹ để bổ sung dinh dưỡng an toàn.
III. Kiêng sau sinh như thế nào mới đúng?
1. Ăn uống khoa học là nền tảng phục hồi
- Nên ăn:
- Tăng sữa: đu đủ xanh, yến mạch
- Lành vết thương: trứng gà, nghệ, rau ngót, kem lành da mây của Home Care
- Chống táo bón: khoai lang, bí đỏ, rau mồng tơi
- Sau sinh ăn được quả gì?
- Chuối chín, hồng xiêm, đu đủ chín, thanh long, cam ngọt
2. Sau sinh kiêng ăn gì?
Phụ nữ sau sinh kiêng ăn gì / bà đẻ kiêng ăn gì để tránh mất sữa?
- Rượu bia, cà phê, trà đặc
- Đồ cay nóng, chiên rán nhiều dầu
- Hải sản lạ, gỏi, nem chua, đồ sống
- Dưa muối, mắm tôm, thực phẩm lên men
Những món này dễ gây mất sữa, đau bụng, tiêu chảy ở mẹ và gây khó chịu cho bé qua sữa mẹ.
IV. Phân biệt kiêng cữ cực đoan và kiêng cữ khoa học
| Kiêng cực đoan | Kiêng khoa học |
| Không tắm gội suốt 1 tháng | Tắm nhanh bằng nước ấm từ ngày thứ 3–5 |
| Chỉ ăn thịt kho nghệ | Ăn đa dạng 4 nhóm chất, rau quả đầy đủ |
| Không ăn trái cây, rau xanh | Chọn loại dễ tiêu, nhiều vitamin, mát sữa |
| Trùm kín mít, nằm than | Giữ ấm nhẹ, phòng thông thoáng, sạch sẽ |
V. Cách kiêng cữ cho từng nhóm đối tượng cụ thể
◾ Mẹ sinh thường
- Có thể ăn uống đa dạng sớm hơn, tiêu hóa ổn định hơn
- Vận động nhẹ từ ngày 2–3 giúp khí huyết lưu thông
◾ Mẹ sinh mổ
Sinh mổ kiêng ăn gì / mổ đẻ kiêng ăn gì?
- Tránh thực phẩm sinh hơi: đậu xanh, nước ngọt, bắp cải sống
- Hạn chế đồ nếp (xôi, bánh chưng) → dễ gây mưng mủ vết mổ
- Tăng rau xanh, nước ấm, món hầm mềm dễ tiêu
>> Tham khảo thêm: Dịch vụ chăm sóc vết mổ sau sinh tại nhà của Home Care giúp lành vết khâu vết mổ đẹp.
◾ Mẹ bị thiếu sữa, táo bón, mất ngủ
- Chia nhỏ bữa ăn, ăn nóng – dễ tiêu
- Gợi ý thêm: hạt sen, yến mạch, gạo lứt, rau mồng tơi
- Uống đủ 2–2.5 lít nước/ngày (ưu tiên nước ấm)
VI. Lịch kiêng cữ theo từng giai đoạn
- Tuần 1–2: Ăn lỏng, mềm, giữ vệ sinh cá nhân nhẹ nhàng, nghỉ ngơi tối đa
- Tuần 3: Tăng rau xanh, trái cây mềm, bắt đầu đi lại nhẹ nhàng trong nhà
- Tuần 4 trở đi: Gần như sinh hoạt bình thường – vẫn cần tránh đồ sống/lên men
VII. Kết luận
Kiêng cữ sau sinh không cần phải cực đoan hay khổ sở. Chỉ cần mẹ hiểu đúng – kiêng đúng – chăm sóc đúng, mẹ sẽ hồi phục nhanh hơn, đủ sữa cho con, tinh thần thoải mái hơn. Hãy để kiêng cữ trở thành khoảng thời gian phục hồi tích cực, chứ không phải một tháng nằm than đầy ám ảnh!
